Jak przygotować dziecko na pojawienie się rodzeństwa?

Jak przygotować dziecko na pojawienie się rodzeństwa? Jak wesprzeć przedszkolaka, który spodziewa się braciszka lub siostry? Możemy dla naszego podopiecznego zrobić wiele – zarówno jako rodzice, jak i jako nauczyciele przedszkola. Co będzie wspierające, a co wzmagające napięcie?

Jak przygotować dziecko na pojawienie się rodzeństwa?  – co może zrobić rodzic

Oto kilka cennych wskazówek, które ułatwią Wam budowanie pozytywnej relacji między rodzeństwem:

• opowiadaj o tym, jak wygląda życie z dzidziusiem

Niech będzie to szczera opowieść. Budowanie nieprawdziwej rzeczywistości może rozczarować malucha, które bierze wszystko bardzo dosłownie. Gdy dziecko pyta, czy będzie mogło bawić się z dzidziusiem, zamiast potwierdzać, wyjaśnij, że dzidziuś na początku będzie dużo spał, potrzebował zmiany pieluszki i piersi mamy. Opowiadaj o spacerach, na które razem pójdziecie. O tym, jak dziecko będzie wspierać Cię przy ubieraniu dzidziusia, jak będziecie zakładać mu na stopy malutkie skarpetki…

• czytaj bajki na temat pojawienia się rodzeństwa

To pomocne. Możesz wybrać te, w których dzieci od razu nawiązują pozytywną relację, możesz wybrać takie, w których starsze rodzeństwo na początku nie czuje się dobrze z dzidziusiem w domu. Prowokuj rozmowę: Czemu Basia smuciła się? Co ją tak zdenerwowała? Co by jej mogło pomóc?

• nie wiąż ciąży ze stratą

Zamiast kształtować powiązanie ciąży i rodzeństwa ze stratą czasu z rodzicem, komunikuj swoje emocje nie akcentując ciąży jako przyczyny. Zamiast:

“Wiesz, mamusia jest w ciąży i musi dużo odpoczywać, żeby dzidziuś był zdrowy”

Powiedz:

“Jestem zmęczona. Zamiast wyścigów może ułożymy Twoje ulubione puzzle?”

• buduj pozytywną wizję starszego rodzeństwa

Zamiast czynienia w oczach dziecka roli starszej siostry jako tej, która w ciszy przyjmuje stratę – buduj pozytywny klimat.

Zamiast:

“Wiesz, jesteś starsza, musisz się podzielić”

“Jesteś duża i powinnaś zrozumieć, że dzidziuś potrzebuje mamy teraz bardziej”

Powiedz:

“Hej, czy jest na pokładzie jakaś starsza siostra? Dzidziuś potrzebuje pomocy!”

“Ratunku, czy starsza siostra ma chęć wybrać temu dzidziutkowi jakieś czyste śpioszki?”

Nie przerzucaj na dziecka obowiązków – angażuj do tego stopnia, do którego sprawia mu to przyjemność.

• znajduj czas dla siebie i starszego dziecka

Nie podkreślaj tego, że czas dla Was jest dopiero wtedy, gdy dzidziuś śpi lub jest na spacerze z drugim rodzicem.

Zamiast:

“Zuzia w końcu usnęła, możemy zająć się Twoją zabawą”

Powiedz po prostu:

“Co powiesz na zabawę teraz?”

Szczególnie w pierwszych dniach daj z siebie tak dużo, jak jesteś w stanie.

• angażuj dziecko do pomocy w opiece nad młodszym rodzeństwem

Dziecko nie będzie w stanie nosić noworodka, ale ubieranie skarpetek czy podawanie rodzicowi potrzebnych przyborów jest już zdecydowanie w jego zasięgu. Tam gdzie możesz – skorzystaj z pomocy dziecka. Rozmawiaj z nim, ucz opieki nad dzidziusiem. To rozwijające i pomocne w nawiązywanie więzi między rodzeństwem.

• gdy mówisz “nie” – pokaż coś na “tak”

Nie możesz zgodzić się, aby dziecko nosiło bobasa na rękach. Jednak, gdy czegoś odmawiasz, zaproponuj coś w zamian.

“Ja polulam teraz Zuzię, a Ty ululasz lalę do snu, co Ty na to? Zobaczymy kto pierwszy zaśnie, Zuzia czy lala!”

“Hania nie może jeszcze bawić się klockami, ale możesz jej zaśpiewać swoją ulubioną piosenkę z przedszkola!”

• nie staraj się przekupić dziecka prezentem czy niespodzianką

Jednym z rodzicielskich działań jest wręczanie prezentów od nowonarodzonego dziecka dla rodzeństwa. To buduje atmosferę przekupywania czy odkupienia krzywd jakie spotykają dziecko. Lepiej unikać takich rozwiązań i po prostu cieszyć się powiększeniem rodziny.

• udziel rady gościom, by zaczynali od poświęcenia uwagi starszemu dziecku

Dzidziusiowi jest absolutnie obojętne w jakiej kolejności zostanie powitany. Uczul gości, aby najpierw przywitali starsze dziecko i poświęcili mu czas, a dopiero potem zainteresowali się dzidziusiem.

• wytłumacz, że płacz dzidziusia nie oznacza cierpienia

Dzieci często wiążą płacz z krzywdą i cierpieniem. Wytłumacz, że niemowlak jeszcze nie potrafi mówić, więc jeśli coś jest nie tak jak tego chce – płacze.

• zrozum emocje dziecka

Dziecko może być przestraszone, wściekłe i zazdrosne. Jego jedynakowa rzeczywistość legła w gruzach i ktoś awansował do równie ważnej pozycji w domu. Miej cierpliwość. Akceptuj. I nawet w przykrych słowach szukaj emocji.

“Chciałabym, żeby Hania zniknęła! Nie chce mieć siostry”

Odpowiedz:

“Rozumiem, że jesteś zła, że Haneczka przerwała nam zabawę. Wrócimy do niej za moment, ok?”

Jak przygotować dziecko na pojawienie się rodzeństwa?  – co może zrobić nauczyciel

W przedszkolu – to co zobaczysz – może przybierać bardzo różny kształt. Emocje dziecka będą mieszać się, łączyć i wybuchać w niespodziewanym momencie. To ważne, aby zaakceptować, że dziecko może mieć trudności w kontroli emocji. Ważne też, aby poświęcić dziecku tyle czasu, ile jesteśmy w stanie, gdyż prawdopodobnie – dziecko straciło nieco uwagi rodziców.

Co może zrobić nauczyciel?

• czytać z dziećmi bajki o pojawieniu się rodzeństwa
• inicjować dyskusje o rodzeństwie, aby mogło ono występować w roli specjalistów i opowiadać innym jak to jest być starszą siostrą
• poświęcić więcej uwagi dziecku w czasie na zajęcia indywidualne
• poprosić o objęcie dziecka wsparciem psychologa, gdy jest to konieczne
• wspomagać rodziców i doradzać jak przygotować dziecko na pojawienie się rodzeństwa
• wprowadzić więcej technik terapeutycznych – wyciszających i rozładowujących emocje
• pytać dziecko o to, jak się ma, jakie ma plany i nie koncentrować się w każdej dyskusji na dopytywaniu o dzidziusia
• w rozmowie z rodzicem rozmawiać przede wszystkim o przedszkolaku i nie koncentrować rozmowy na dzidziusiu.

Jestem bardziej niż pewna, że przy zaangażowaniu osób dorosłych z otoczenia dziecka nawiąże ono pozytywną relację z rodzeństwem!