Kodeks przedszkolaka – jak go stworzyć?
Kodeks przedszkolaka to podstawowe narzędzie każdego nauczyciela przedszkola. Ale nie tylko! Szybko przekonasz się, że przekazane w nim wartości nie znają granic wiekowych. Dlaczego kodeks jest ważny? To pierwsza umowa społeczna jaką zawiera dziecko – niezwykle ważna dla jego rozwoju społecznego!
Kodeks przedszkolaka oparty na uważności
Uważność to kompetencja i narzędzie do samoregulacji. Uważność pozwala skupić się na sobie i na innych, dostrzegać i podejmować działanie. To niezwykle ważne by uważność była obecna w przedszkolu. Dlatego stanowi ona podstawę tego kodeksu.
W przygotowanym kodeksie oczy uważnie patrzą, uszy uważnie słuchają, a nogi uważnie chodzą. Uważność w tych kontekstach pozwala na przykład:
- dostrzegać potrzeby innych
- dbać o bezpieczeństwo
- uczyć się, zapamiętywać, rozumieć.
Kodeks przedszkolaka a komunikacja bez przemocy w przedszkolu
Ocenianie, zakazy, straszenie i naruszanie granic to werbalna przemoc, której dziś ciągle uczymy się unikać. Dlatego kodeks jest wolny od zakazów. Wskazuje kierunek działania, potrzebę – dziecka i grupy – która jest ważna dla danej społeczności (grupy przedszkolnej).
Dodatkowo poprzez kodeks uczymy także szacunku i dostrzegania potrzeb innych. Istotna dla niego jest empatia, otwartość i próba zrozumienia innych.
Zasady przedszkolaka – jak je wprowadzać?
W starszych grupach warto, aby kodeks tworzyły dzieci samodzielnie. W takim wypadku warto wykorzystać ilustracje bez etykiet – również znajdują się w zestawie. Etykiety zostaną zapisane słowami dzieci.
Jednak – pomimo szczerych chęci – bardzo często (choć nie zawsze) maluszki nie są w stanie same nazwać swoich potrzeb i elementów umowy społecznej, ale prowadzone przez nauczyciela wyjaśnią co jest dla nich ważne. W takim wypadku warto, aby nauczyciel wsparł najmłodszych w nazwaniu ich potrzeb wykorzystując plansze z etykietami.
Zasady przedszkolaka – czego unikać tworząc kodeks przedszkolaka?
Tworząc zasady to ważne, ale ich treść była zrozumiała dla dziecka, niedługa, a także wskazująca działanie. Dużo bardziej trafionym komunikatem dla dziecka jest na przykład: “Chodzę uważnie” niż “Nie biegam”. Ponieważ kodeks ma posłużyć nam potem do wyjaśniania dzieciom ich zachowania oraz ma także uczyć umiejętności oceny swojego zachowania w kontekście przyjętych zasad, zasady powinny być krótkie, zwięzłe i zrozumiałe dla dziecka.
Także, samych zasad nie może być zbyt wiele. Dlaczego? To proste – ponieważ dziecko ich nie zapamięta. Jeśli chcemy oczekiwać poszanowania zasad, muszą one być dziecku znane. Warto więc je przywoływać w naturalnej sytuacji: “Piotruś, wydaje mi się, że nie słuchasz uważnie Hani. Postaraj się to zmienić”.
Kodeks przedszkolaka do druku
Zachęcam gorąco do tego zestawu. Dlaczego? Dlatego, że potrzebujemy nie tylko takich przedszkolaków, ale i takich dorosłych. Ten kodeks pozwoli rozwijać inteligencję emocjonalną i kompetencje społeczne.
Znajdziesz go TUTAJ.
Alternatywnie – zapoznaj się z propozycją z wcześniejszych lat tutaj.
Co o nim sądzicie?
Świetny pomysł. Zapewne każde przedszkole ma swoje pomysły i zapewne je realizuje. Ale taki kodeks, to bardzo dobry pomysł i jeśli będzie zrealizowany wg. wytycznych z artykułu (prosty, krótki, bez zakazów), może naprawdę wprowadzić wiele super zmian w przedszkolu.