Dzień Książki to kolejne święto warte naszej uwagi niezależnie od wieku naszych. Dlaczego? O walorach książek nie trzeba nikogo przekonywać. Możliwość poznawania historii spisanych na książkowych stronach to przywilej i przyjemność. Sam proces powstawania książki jest interesujący. O czym warto opowiedzieć najmłodszym w tym dniu? Jakie cele przyjąć? W tym wpisie podzielę się z Wami kilkoma inspiracjami.

Dzień Książki – cele oczywiste

Niektóre cele są oczywiste:

• budzenie zainteresowania czytaniem książek (a to wartość sama w sobie)
• rozwijanie wyobraźni
• rozbudzanie zainteresowań technicznych związanych z procesem publikowania książki (pisaniem, edycją, składem, drukiem, łączeniem arkuszy, tworzeniem okładki, itp.)
• rozwijanie kompetencji społecznych w zakresie znajomości zawodów związanych z procesem powstawania książek (autor, ilustrator, wydawca, redaktor, tłumacz, drukarz).

Dzień Książki – cele pragmatyczne

Inne wynikają ze zmian jakie obserwujemy. Ludzie czytają coraz mniej!

Wiem i wielu z Was wie, że książka to przyjemność. Przywilej, a także przygoda. Czasem – ucieczka od rzeczywistości. Czasem – prawdziwa podróż po krainie fantazji. To źródło wiedzy. Motor do refleksji. Czasem nawet przyczyna zmian w naszym myśleniu i działaniu.

Książka – kolokwialnie rzecz ujmując – jest fajna. I jeśli miałabym przyjąć nadrzędny cel realizacji Dnia Książki to chciałabym, aby każdy mój wychowanek miał w sobie przekonanie, że czytanie jest przyjemnością.

Co sprawia, że tak mało osób czyta?

Nie podzielę się z Wami mądrymi badaniami amerykańskich naukowców, a jedynie swoją myślą na ten temat. Niewątpliwie nie wyczerpuje tematu.

• Zmuszanie do czytania lektur, które nie pokrywają się z zainteresowaniami osoby czytającej to jest jakaś łagodna forma terroru – to trochę tak, jakby ktoś zmuszał mnie do oglądania horrorów, za którymi nie przepadam, albo słuchania mocnego techno godzinami. Rozumiem cel zapoznawania z kanonem, ale w mojej wyobraźni, można poznawać fragmenty, dać szansę na powiedzenie osobie czytającej Nie, to totalnie nie dla mnie. Męczę się tym. 
• Rozliczanie czytelnika na podstawie zapamiętanych informacji – to sprawia, że sprowadzamy czytanie do poziomu konkretu, a zupełnie pozbawiamy je refleksji. Dużo mądrzej, w mojej opinii, zapytać Do jakich przemyśleń skłoniła Cię ta książka? niż Opisz wygląd głównego bohatera. a w perspektywie przedszkolnej – szukać morału, zamiast odtwarzać informację.

Anegdotka

Czytałam, powolutku, już w przedszkolu. Niesamowicie to lubiłam, a w podstawówce zaczytywałam się komiksami i  Przygodami trzech detektywów. Jedne rzeczy rozumiałam mniej, inne bardziej, ale czerpałam z tego przyjemność.

W podstawówce odkryłam lektury. I nie żartuję – jeszcze na etapie kształcenia zintegrowanego czytałam pierwsze streszczenie, bo nie mogłam przebrnąć przez opowiadanie Puc, bursztyn i goście. Pamiętam także minus na kartkówce, ponieważ nie pamiętałam co czuł Ferdynand Wspaniały schodząc po schodach. Autentyk.

Jaką wartość emocjonalną musiało to mieć dla dziecka, że do dziś z trudem przywołuję w pamięci jak wyglądał szkolny plac zabaw, jednak pamiętam ten stres związany z nieprzeczytaną lekturą i minus od Ferdynanda? 

Wnioski

Rolą rodziców i nauczycieli jest budować pozytywne skojarzenia związane z książką (z czytaniem), szczególnie na najwcześniejszym etapie.

Przymus, nieustanne odwoływanie się do treści bez refleksji, narzucenie tempa czytania – to nie buduje miłości do czytelnictwa.

Karty pracy związane z Dniem Książki

To mały dodatek dla tych, których lubią karty pracy i kolorowe zagadki. W pliku do pobrania znajdziecie 5 kart pracy do zabaw z okazji Dnia Książki. Tutaj kilka wzorów:

A tutaj plik do pobrania: dzień książki – karty

Co warto robić, aby zainteresować najmłodszych książką?

• czytaj bajki wybierane przez dziecko
• zachęcaj do wspólnego tworzenia bajek – możesz zacząć od malutkiej książeczki takiej jak ta:

• wybieraj atrakcyjne książki, czyli:
  • pięknie ilustrowane,
  • interaktywne (np. Naciśnij mnie, Kolory, Turlututu – H. Tullet),
  • książki w innej formie (np. Pora na potwora, A. D. Mizielińscy),
  • z ruchomymi elementami,
  • składające się wyłącznie z obrazków (tzw. Pictures Book).

Książki potrafią zaskoczyć – nie tylko fabułą i treścią. Warto wykorzystać te miłe zaskoczenia by zafascynować dziecko czytelnictwem.

• poszerzaj horyzonty, czytajcie/oglądajcie/słuchajcie na przykład:
  • wiersze,
  • komiksy,
  • artbooki,
  • picturebooki,
  • audiobooki (także słuchowiska z podkładem muzycznym).

Każda z tych form jest wartościowa. Poznawanie różnych form budzi zainteresowanie dziecka, a także zachęca do tego, by samodzielnie szukać i wyznaczać swoje zainteresowania.

• baw się formą książki i zwróć uwagę na jej dodatkowe walory:
  • różne faktury,
  • elementy ruchome,
  • puzzle jako ilustracja w książce,
  • ilustracje do pokolorowania,
  • płyty z muzyką dołączone do książki.

Temat rzeka! To, co warto zapamiętać to to, by dziecko po kontakcie z książką pomyślało Wow! Jaka to wspaniała książka! 

Jak powstaje książka?

Lubię tworzyć własne prezentacje, ale ta animacja poklatkowa wydawnictwa Dwie Siostry jest bezbłędna.

Dzień Książki  w edukacji zdalnej… i nie tylko!

Szczerze polecam realizację kilku działań, które opiszę poniżej. Są one warte zrealizowania nie tylko w formie zdalnej. Niemniej – są możliwe do zrealizowania również teraz i jestem zdania, że warto z tej możliwości skorzystać.

Nagrajcie swoją własną bajkę!

Jak?

• Nauczyciel nagrywa wstęp do opowiadania i wysyła go pierwszemu przedszkolakowi. Na przykład taki:
• Przedszkolak odsyła dalszy ciąg.
• Nauczyciel łączy wstęp i nagranie przedszkolaka i wysyła do kolejnego dziecka – do tego celu polecam TĘ STRONĘ
• Kolejne dziecko odsyła opowiadanie, a nauczyciel dołącza je do wcześniejszych.
• Na koniec gotową bajkę wysyłamy wszystkim dzieciom. Gdy nasza będzie gotowa, a rodzice moich przedszkolaków wyrażą zgodę – udostępnię Wam tutaj dzieło moich wychowanków.

Plusy: to jest naprawdę wspaniałe stworzyć swoją grupową bajkę, będąc nawet tak daleko od siebie.

Minusy: wymaga to od nauczyciela ciągłego łączenia plików – uciążliwe, ale warte swojej ceny.

Książkowy (foto)bal przebierańców

Zachęćcie dzieci do przebrania się za ich ulubioną książkową postać. W wersji zdalnej – dziecko może wysłać Wam swoje zdjęcie. W wersji rzeczywistej – to okazja do organizacji Bajkowego Balu.

Spójrzcie – Harry Potter we własnej osobie!

Stwórzcie przedszkolną audiotekę

Zachęćcie rodziców do nagrywania bajek czytanych dzieciom. Możecie je przesyłać do siebie nawzajem, udostępnić na przedszkolnej stronie lub puszczać dzieciom w trakcie relaksacji.

Zobacz jakie audiobooki udało nam się stworzyć:

• Audiobook o wiośnie
• Akcja Zaczytana Kwaratnanna.

Zorganizujcie konkurs!

Np. dotyczący krótkiego skeczu przedstawiającego scenę z ulubionej książki lub po prostu plastyczny, zachęcający do zilustrowania wybranej książki. Nadesłane prace wyeksponujcie w galerii – online lub rzeczywistej.

Zbudujcie projekt wokół wybranej książki

W gestii osoby dorosłej jest wybór opowiadania, które pozostawia możliwość działania. Ja, aby posłużyć się przykładem wybrałam opowiadanie, którego nie macie szans znać, ponieważ jeszcze go nie wydałam. Jego fragment posłuży za inspiracje do twórczych działań z tekstem czytanym i książką. Która w istocie, nie jest jeszcze książką. A jest dobrym materiałem przykładowym.

Jak bawić się książką/tekstem? Warto czerpać inspirację z jego fragmentów lub nawiązywać do całości, skupić się na jednej postaci, zdarzeniu, relacji lub emocji i wokół tego budować działanie dzieci. W oparciu o krótki fragment, którego wysłuchałeś, możesz na przykład przedstawić dziecku następujące zadania:

• Wymyśl tytuł dla opowiadania, które usłyszałeś
• Zaprojektuj okładkę tej książki
• Weź udział w konkursie w dmuchaniu piórkiem na odległość – zwycięzca może połaskotać przegranych piórkiem w stopę
• Wymyśl dalszy ciąg tego opowiadania. Co niesamowitego mogło wydarzyć się w krainie Fantazji?
• Narysuj króla Wspaka (wybranego bohatera)
• Narysuj Fantazję (krainę, o której usłyszałeś)
• Wymyśl piosenkę, która mogłaby stać się hymnem Fantazji (postaci, o których wysłuchałeś)
• Stwórz nowego mieszkańca Fantazji wykorzystując do tego dowolny materiał
• Spróbuj zapisać i odczytać swoje imię w taki sposób w jaki wypowiedziałby je król Wspak
• Hipolit to nie jedyny hipopotam, którego warto poznać – posłuchaj wiersza Hipopotam Jana Brzechwy
• Woda ze Źródła Inspiracji przypomina bańkę mydlaną mieniącą się w słońcu. Puść największą bańkę jaką uda Ci się nadmuchać!
• Gdybyś miał kroplę wody ze Źródła Inspiracji – na co byś ją wykorzystał? Co byś wyczarował? Narysuj swój pomysł!

Działania plastyczne

• stwórz swoją mini-książkę (filmik powyżej)
• stwórz grupowy komiks – każda osoba ma za zadanie narysować kolejny fragment komiksu tak, by obrazki dzieci tworzyły jedną historię
• zaprojektuj zakładkę do książki – wiele propozycji znajdzie TUTAJ

Piosenki tematyczne

W temacie książki zachęcam do wysłuchania utworu Orkiestry Dni Naszych i hitu Majki Jeżowskiej. I klasycznie – Pan Kleks.